Uwaga
Od 01 lipca dostępne są nisze w nowym kolumbarium – 102 A,B,C,D. Kancelaria czynna codziennie od poniedziałku do piątku od 8.00 do 15.00 (włącznie ze środą). Dyrektor przyjmuje codziennie od 10.00 do 13.00 włącznie ze środą. Proszę czytać Aktualności !!!

CMENTARZ BRÓDNOWSKI W ARCHIWALIACH

Marian Piotr Romaniuk

W trakcie prac nad przygotowaniem do druku księgi pamiątkowej Cmentarz Bródnowski w Warszawie wykonano kwerendę w następujących archiwach: Archiwum Akt Dawnych Archidiecezji Warszawskiej, Archiwum Kurii Metropolitalnej Warszawskiej, Archiwum Kurii Warszawsko-Praskiej, Archiwum Głównym Akt Dawnych, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Dokumentacji Mechanicznej (Oddział Fotografii), Archiwum Państwowym m.st. Warszawy, Instytucie Pamięci Narodowej, Archiwum Zarządu Cmentarza Bródnowskiego i Archiwum Parafii św. Wincentego w Warszawie. Nie stwierdzono oddzielnych dokumentów w zasobach Archiwum Głównym Akt Dawnych i Archiwum Akt Nowych. Natomiast kwerenda w pozostałych archiwach okazała się bardzo cenna i wniosła wiele nowych informacji do zgromadzonego już materiału o Cmentarzu Bródnowskim. Szczególnie korzystnie wypadła kwerenda w Archiwum Akt Dawnych Archidiecezji Warszawskiej i Archiwum Państwowym m.st. Warszawy.

Archiwum Akt Dawnych Archidiecezji Warszawskiej

Niegdyś archiwum to znane było pod nazwą Archiwum Archidiecezjalne Warszawskie. Mieściło się nad bazyliką archikatedralną św. Jana w Warszawie. Po wybudowaniu odpowiednio zabezpieczonego gmachu zbiory przeniesiono do nowego kompleksu akademickiego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego przy ulicy Dewajtis 3. Wówczas też przemianowano jego nazwę na Archiwum Akt Dawnych Archidiecezji Warszawskiej.

Archiwalia dotyczące Cmentarza Bródnowskiego znajdują się w dwóch zespołach akt. W pierwszym jest 12 niesystematycznie ponumerowanych teczek1. Dokumenty i ich odpisy dotyczą lat 1882-1924. Zawierają m.in. oryginały i odpisy pism prezydenta Warszawy oraz dokumenty dotyczące Cmentarza Kamionkowskiego. W drugiej2 znalazły się m.in. fragmenty kroniki cmentarza i korespondencja Zarządu m. st. Warszawy z Dozorem Cmentarza z lat 1899-1909.

Kolejne dokumenty z lat 1917-1919 dotyczą głównie rozszerzenia istniejącego dotąd obszaru cmentarza. I ich treści wynika, że już od 1912 r. Dozór Cmentarza Bródnowskiego ze względu na wzrastającą stale ilość pogrzebów, prowadził obfitą korespondencję z Magistratem miasta o poszerzenie terenów cmentarnych. Podobną korespondencję prowadził z Ministerstwem Spraw Wojskowych. Ze strony miasta spotkał się jednak z wieloma trudnościami natury geodezyjnej i technicznej. Świadczy o nich m.in. treść pisma Zarządu Cmentarza Bródnowskiego do Marcelego Filleborna, geometry magistratu m. st. Warszawy o przyspieszenie dalszego wymierzania kwater i wytyczania dróg na części placu zajętego z folwarku Bródno pod rozszerzenie cmentarza3.

Znaczna część dokumentów archiwalnych dotyczy nominacji kapelańskich, rekoncyliacji dalszej części cmentarza i odprawiania nabożeństw w kościele drewnianym. Jest tu m.in. zachowany w bardzo dobrym stanie akt nominacji ks. Franciszka Kołaczewskiego na kapelana Cmentarza z 25 lutego 1893 r., wydany przez abp. Wincentego Chościaka Popiela4; pismo rektora kościoła św. Wincentego do Prześwietnej Kurii Metropolitalnej Warszawskiej z 11 października 1923 r. z prośbą o rekoncyliację cmentarza5. Pod tą samą sygnaturą można znaleźć pismo konwentu Budowy Kościoła Zbawiciela w Warszawie do ks. kapelana A. Gucewicza z prośbą o złożenie własnej ofiary i udział w zbieraniu datków na budowę świątyni6.

Podczas kwerendy natrafiono również na kilka pism tej samej treści, określających sposób pochówku osób nieochrzczonych bądź samobójców. W każdym takim przypadku kapelan Cmentarza zobowiązany był do powiadomienia o tym fakcie Kurii Metropolitalnej Warszawskiej i uzyskania pisemnej zgody na pochówek. Przytoczmy odpowiedź ks. dr. Zygmunta Choromańskiego, kanclerza kurii z 26 stycznia 1924 r., zapewne na wcześniej wystosowane pismo kapelana starszego przy Cmentarzu Bródnowskim. Oto jego treść: „Uprzejmie zawiadamia WJKs. Kapelana, że Władza Archidiecezjalna pozwoliła pochować na miejscu poświęconem cmentarza Bródnowskiego zwłoki ś. p. Kazimierza Kalińskiego po uprzednim poświęceniu takowych przy bramie cmentarnej.7"

Warto na koniec dodać, że zachowało się kilka carskich pism urzędowych z rozporządzeniami, powiadomieniami i obwieszczeniami. Przechowywany w aktach Cmentarza Bródnowskiego tekst Manifestu Mikołaja II Cesarza Wszechrosji powiadamiający o urodzeniu przez małżonkę Aleksandrę Teodozję syna Aleksego8 świadczy o powszechnie stosowanej przez carskie urzędy praktyce rozsyłania do wszystkich świątyń i parafii obwieszczeń podobnej treści.

Archiwum Państwowe m. st. Warszawy

Kwerenda w Archiwum Państwowym m. st. Warszawy, mieszczącym się przy ulicy Krzywe Koło, również przyniosła nadspodziewanie dobre rezultaty. Ze wstępnego rozeznania ustalono, że interesujące nas archiwalia mogą być zdeponowane w trzech zespołach: Zarządu Miejskiego Miasta Stołecznego Warszawy 1945-1950, w Zbiorze Walerego Przyborowskiego i Zbiorze Korotyńskich. Kwerenda w pierwszym zespole nie dała pozytywnego rezultatu. Natomiast dalsze poszukiwania w drugim i trzecim z wymienionych zbiorów, Walerego Przyborowskiego i zbiorze Korotyńskich, przyniosły cenne informacje zarówno odnośnie dziejów cmentarza, jego rozbudowy jak i danych statystycznych. Pierwszy ze zbiorów stanowi niewątpliwie ozdobę Biblioteki Archiwum Państwowego miasta stołecznego Warszawy9. Ze zrozumiałych też względów udostępniany jest w formie mikrofilmowej. Odnośnie Cmentarza Bródnowskiego natrafiono na kilkadziesiąt wycinków prasowych i notatek o charakterze informacyjnym. Podane są też statystki rocznych pochówków i szacunkowa ilość osób pochowanych, np. w 1900 roku.

Podobnej treści notatki i wycinki prasowe można napotkać w całym zbiorze. Różnią się pod względem liczby pochówków. Powyższa notatka z 1900 roku podaje zapewne zawyżoną liczbę, skoro notatki z lat późniejszych wskazują na mniejszą liczbę pochówków: od 75 do 110 i nawet 130 tysięcy.

Najcenniejsze w Tekach Przyborowskiego są zdjęcia Cmentarza Bródnowskiego, zamieszczone obok wycinków i notatek z dziejów Warszawy. Jest tam m.in. znakomite zdjęcie grobu poety Włodzimierza Stebelskiego10, fotografia bramy cmentarnej11 i trzy fotografie różnych fragmentów cmentarza12. Notatka z 1901 r. podaje: „Dwa lata temu smutną śmiercią zakończył żywot lepszego godny śp. Włodzimierz Stebelski, poeta, satyryk i literat (...). Daleko na Bródnie usypano mu mogiłę. Na mogile tej samotnie o skałę opartą stoi tablica z godnościami pisarskimi, a na niej czerni się napis: śp. Włodzimierz Stebelski, poeta i literat urodzony w roku 1847, zmarły w 1891. Obok pomieszczono wyjątek z najcenniejszego utworu nieboszczyka pt. „Roman Żero": „Wierzyłem w Boga, ale wierzyłem w tłumy, jeśli umieram, to umieram z dumy".

U stóp pomnika porzucona leży lutnia, a na niej pozostawiono nie zajęte dotąd miejsce na medal, który po odlaniu z brązu przytwierdzonym zostanie później po wykończeniu modelu. Artysta zmuszony był tylko z niedokładnej fotografii odlewać rysy zmarłego, którego za życia nigdy nawet nie widział13.

Bardziej interesujący jest zbiór varsavianów określanych mianem Zbioru Korotyńskich14. Kwerenda przyniosła nadspodziewane rezultaty w zakresie ikonografii, notatek i wycinków prasowych, zwłaszcza z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Poszukiwaniami objęto następujące działy: II. Przedmieścia Warszawy; V. Kościoły, klasztory, zgromadzenia religijne, cmentarze; VIII. Święta i obyczaje. W pierwszym z wymienionych działów znajdują się notatki i wycinki prasowe zarówno o Pradze z lat 1854-1941,15 jak i o Targówku16. Brak jednak interesujących publikacji o Cmentarzu Bródnowskim. Natomiast w dziale V, w części poświęconej cmentarzom znajduje się 8 kart poświęconych tej nekropolii17. Ich zawartość stanowią: trzy fotografie, wycinki prasowe, plan sytuacyjny cmentarza i list z 17 marca 1898 r. prezydenta Warszawy S. Starynkiewicza do Dozorów Cmentarnych. Fotografie zostały podpisane następująco: Cmentarz — krańce z prawej strony; Widok z kościołem; Ostatnie groby na Bródnie18. Zwraca również uwagę artykuł prasowy z „Tygodnika Ilustrowanego" ze znakomitą fotografią J. Raczyńskiego Fragment Cmentarza na Bródnie, gdzie wśród nagrobków widać modlących się ludzi19. Ostatnią kartę wypełnia notatka prasowa z „Kuriera Warszawskiego" dotycząca obchodów jubileuszu 25-lecia pracy Władysława Gajkowskiego, naczelnika Cmentarza św. Wincentego20.

W dziale VIII Święta i obyczaje znajduje się m.in. kilkanaście notatek, wycinków prasowych i relacji z uroczystości Wszystkich Świętych na stołecznych cmentarzach. Wszystkie dotyczą okresu międzywojnia.

Jako ciekawostkę należy traktować zgromadzone w Zbiorze Korotyńskich Projekty nowego cmentarza dla miasta Warszawy z praktycznym zastosowaniem do przechowywania i palenia ciał przez architekta St. Adamczewskiego21. Chociaż nie wskazano miejsca pod nowy cmentarz, projekty nie odbiegają od współczesnych nam spopielarni.

Archiwum Kurii Metropolitalnej Warszawskiej

Archiwum to mieści się przy ulicy Miodowej 17/19 w Warszawie w siedzibie kurii. Archiwalia odnośnie Cmentarza Bródnowskiego były tam przechowywane do czasu podziału diecezji. Później zostały przekazane Kurii Warszawsko-Praskiej.

Kwerenda w tym archiwum dotyczyła głównie życiorysów kapłanów pochodzących z archidiecezji. Ich dane udało się ustalić w 80 procentach. Zniszczeniu uległy akta kapłanów posługujących w XIX stuleciu i podczas II wojny światowej.

Archiwum Kurii Warszawsko-Praskiej

W archiwum mieszczącym się w gmachu kurii znajdują się trzy zespoły archiwalne dotyczące parafii św. Wincentego a Paulo, w których umieszczono również dokumenty odnośnie Cmentarza Bródnowskiego. Zbiory przechowywane są w formie obszernych skoroszytów, bez paginacji ciągłej, a jedyną chronologią są daty dodawanych przez lata pism. We wszystkich zbiorach zostały umieszczone dokumenty administracyjno-urzędowe dotyczące parafii św. Wincentego. Tylko fragmenty pism dotyczą Cmentarza Bródnowskiego.
Pierwszy zbiór zawiera dokumenty z lat 1946-1989; drugi archiwalia z lat 1988-1989, trzeci—z lat 1989-2003.

W zbiorze pierwszym większość archiwaliów dotyczy budowy nowego, murowanego kościoła. Są też protokóły z wizytacji biskupich i dziekańskich, wykazy statystyczne, sporządzane na potrzeby kurii metropolitalnej, wreszcie dekrety i zalecenia powizytacyjne. Są również zachowane w dobrym stanie rękopisy abp. i kard. Stefana Wyszyńskiego, jego uwagi i krótkie spostrzeżenia powizytacyjne.

Najstarsze archiwalia pochodzą z lat 1946-1952. To m. in.: pozwolenie na binację, czyli odprawianie drugiej mszy z 19 VI 1946 r.22, protokół przekazania kościoła św. Wincentego z 28 lutego 1947 r., podpisany przez ks. Feliksa de Ville, dziekana praskiego23; spis inwentarza kościoła św. Wincentego, z uwagą o gruntownym remoncie świątyni24; zalecenia powizytacyjne abp. Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski z 8 sierpnia 1952 r., przesłane do ks. Zdzisława Wasia25; projekt pisma z 27 września 1952 r., z sugestią, ażeby ciała zmarłych nie były pozostawiane na noc w kościele, a przechowywane w kaplicy; dostarczane do świątyni na pół godziny przed pogrzebem26.

W zbiorze pierwszym zdeponowano kilkanaście dokumentów dotyczących wizytacji dziekańskich, odbywanych regularnie każdego roku. Zachowały się protokoły sporządzone przez następujących księży dziekanów praskich: Tadeusza Włodarczyka (w latach 1957-1965); Stefana Niedzielaka (1968), Mieczysława Mosaka (1983) i Mirosława Mikulskiego (1989). Zachowały się również dwa dokumenty z wizytacji biskupiej. To protokół z wizytacji bp. Jerzego Modzelewskiego, wikariusza generalnego archidiecezji warszawskiej z 6 lipca 1962 r.27 i program tej wizytacji, podany do publicznej wiadomości28.

Na uwagę zasługuje projekt ordynacji — ustaleń między parafią św. Wincentego a Zarządem Cmentarza Bródnowskiego, podpisany przez abp. Stefana Wyszyńskiego 27 września 1952 r. Dokument porządkuje wcześniej zapewne ustalone zasady współpracy i funkcjonowania obu struktur kościelnych. W dokumencie zatytułowanym Ordynacja parafii św. Wincentego i cmentarza Bródnowskiego czytamy m. in.:
§1. Kościół pw. św. Wincentego należy jako parafialny, do parafii św. Wincentego. Położenie prawne cmentarza Bródzieńskiego nie ulega zmianie. Wzajemne stosunki kościoła i cmentarza są regulowane podanymi niżej zasadami.
§2. Kościół parafialny służy potrzebom cmentarza przez odprawianie w nim Mszy św. i obrzędów pogrzebowych.
§3. W kościele parafialnym mają być odprawiane nabożeństwa tak główne jak i dodatkowe, zgodnie z porządkiem ustalonym dla wszystkich parafii i Archidiecezji Warszawskiej.
§4. Biorąc pod uwagę treść §2, remonty kościoła parafialnego, inwestycje i niektóre wydatki bieżące pokrywa zarząd cmentarza z funduszów cmentarnych według osobistej umowy zawartej z proboszczem parafii i zaaprobowanej przez Kurię Metropolitalną.
§5. Z tych samych względów uposażenie czterech pracowników kościelnych pokrywa kasa cmentarza.
§6. Dom przy ul. św. Wincentego 83 Kuria Metropolitalna oddaje na użytkowanie parafii i zarządu cmentarza. Umowa o podziale lokali zostanie przedstawiona do aprobaty kurii metropolitalnej.
§7. Cmentarz posiada oddzielną kaplicę przedpogrzebową. Klucze od tej kaplicy i jej podziemia posiada ks. rektor cmentarza.
§8. Ks. Proboszcz parafii sprawuje, aż do chwili wydania przeciwnego zarządzenia, funkcje rektora cmentarza, któremu służą pomocą ks. wikariusze i kapelani parafii. Z tego tytułu wszyscy oni są obowiązani sprawować prawem przewidziane obrzędy pogrzebowe oraz mają prawo do pobierania stosownego uposażenia, w wysokości zaaprobowanej przez Kurię Metropolitalną.
§9. Wszelkie umowy wymienione w ordynacji podlegają zatwierdzeniu przez Kurię Metropolitalną29.

Drugi, najmniejszy objętościowo zbiór to przede wszystkim korespondencja parafialna z kurią metropolitalną z lat 1988-1989, dotycząca m. innymi spraw administracyjno-porządkowych. W jednym z dokumentów znalazł się opis włamania do kościoła św. Wincentego, do którego doszło 23 grudnia 1988 r., z opisem zrabowanych przedmiotów30.

W zbiorze trzecim zdeponowane zostały m.in. rozporządzenia i dekrety biskupa Kazimierza Romaniuka, ordynariusza warszawsko-praskiego, relacje z wizytacji biskupich, zarówno biskupa ordynariusza jak i sufragana, wreszcie protokóły powizytacyjne. Kopie tych dokumentów znalazły się również w Kronice parafii św. Wincentego.

Archiwum Zarządu Cmentarza Bródnowskiego

W budynku Zarządu Cmentarza przy ulicy św. Wincentego 85 wyodrębniono pomieszczenia na Archiwum. Wszystkie wyposażono w odpowiednie zabezpieczenia przeciwpożarowe i antywłamaniowe. Na zasoby archiwalne składają się przede wszystkim tzw. Dzienniki Zmarłych31 i (zachowane w 80 procentach) Skorowidze32. Nie zachowały się natomiast żadne Księgi Inwentarzowe, które zaginęły podczas działań wojennych, zniszczone podczas bytności w budynku Zarządu żołnierzy radzieckich w latach 1944-1945. Natomiast są do wglądu Księgi Własnościowe, przechowywane w piwnicach. Po uporządkowaniu dokumentacji została przygotowana elektroniczna baza danych osób pochowanych na cmentarzu.

Przechowywana jest tu dokumentacja prac konserwatorskich, wykonanych na Cmentarzu Bródnowskim w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Pracami konserwatorskimi objęto tylko 23 nagrobki i pomniki. Każdy z nich został starannie opisany, wraz z załączoną na końcu dokumentacją fotograficzną postępu prac konserwatorskich. Warto zauważyć, że pracami konserwatorskimi objęto groby położone bezpośrednio przy Alei Głównej, a jak wynika z oglądu dokumentacji, nie należały do najstarszych nagrobków.

Archiwum Parafii św. Wincentego a Paulo

Ważnym źródłem informacji była Kronika Parafii św. Wincentego a Paulo, prowadzona od 1972 r. Jest ona obszerną, składającą się z ponad 400 stron księgą, zapisaną do 233 strony. Dzieje parafii zostały w niej doprowadzone do roku 2001.

Księgę otwierają dwa wcześniej wydane dokumenty: dekret nr 4265 z 20 sierpnia 1952 r., erygowania parafii św. Wincentego, wydany przez abp Stefana Wyszyńskiego33, i dziś już kuriozalna decyzja Wydziału do Spraw Wyznań istniejącego przy Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy z 25 czerwca 1973 r. w sprawie zatwierdzenia ówczesnej władzy państwowej mianowania ks. Stanisława Hermanowicza proboszczem parafii św. Wincentego w Warszawie34.

W księdze kronikarskiej znalazły się dekrety dotyczące parafii, urzędowe rozporządzenia i pisma oraz relacje powizytacyjne35. Jednym z ważniejszych jest rozporządzenie bp. Kazimierza Romaniuka wydane 30 listopada 1992 r. skierowane do ks. kanonika Stanisława Hermanowicza, proboszcza parafii dotyczące przyjmowania przez Zarząd pogrzebów spoza parafii. W dokumencie czytamy m. in.: „W związku z reorganizacją pracy Zarządu Cmentarza i Kościoła Rektorskiego na Bródnie od dnia 1 sierpnia 1992 roku wszystkie pogrzeby pochodzące spoza parafii św. Wincentego będą załatwiane w Zarządzie Centralnym Cmentarza i obsługiwane przez Księży pracujących przy kościele rektorskim, choć w razie potrzeby kościół parafialny będzie udostępniany także na te pogrzeby"36.

Kronika jest też jedynym źródłem informacji odnośnie wizytacji i odwiedzin biskupich zarówno parafii św. Wincentego, jak i Cmentarza Bródnowskiego. Przytoczmy w tym miejscu kilka znaczących dat: 2 lutego 1973 r. — wizytacja bp. Bronisława Dąbrowskiego, sekretarza Episkopatu Polski37; 7 marca tego roku — nawiedzenie świątyni przez kard. Stefania Wyszyńskiego38; 4 listopada 1978 r. — wizytacja bp. Zbigniewa Kraszewskiego39, 1 grudnia 1979 r. — poświęcenie nowego domu plebanii przez kard. Stefana Wyszyńskiego40; 2 lutego 1980 r. — poświęcenie nawy bocznej kościoła Matki Bożej Częstochowskiej przez abp. Bronisława Dąbrowskiego41; 22 września 1984 r. — konsekracja kościoła przez kardynała Józefa Glempa, prymasa Polski42; 5-6 października 1996 r. wizytacja bp. Stanisława Kędziory, wikariusza generalnego kurii warszawsko-praskiej43; 29 września 2002 r. - wizyta bp. Kazimierza Romaniuka z okazji 50-lecia parafii44. Liczne wizytacje i odwiedziny biskupie świadczą o stałym zainteresowaniu władzy kościelnej problemami zarówno parafii, jak i Cmentarza Bródnowskiego.

Archiwum Dokumentacji Mechanicznej. Oddział Fotografii

W zbiorach odnaleziono ikonografię dotyczącą Cmentarza Bródnowskiego z następujących okresów:
1. Do 1939 r.:
„uroczystość poświęcenia kaplicy", dwa malownicze zdjęcia nagrobków, fotografia pagórka, gdzie miały spocząć zwłoki kardynała Kakowskiego (I 1939 r.);

2. Okres powojenny - zbiory CAF (głównie z uroczystości Wszystkich Świętych):
1953 - tłumy na jednej z głównych alei;

3. Lata sześćdziesiąte:
tłumy przy bramie, stoiska z kwiatami, groby poległych w pierwszym dniu Powstania Warszawskiego, tłumy przy murze cmentarnym (od strony Św. Wincentego);

4. Lata siedemdziesiąte:
pojedyncze osoby przy grobach

5. Lata osiemdziesiąte: zwiedzanie pomników cmentarza

6. Rok 1990:
zdjęcia z uroczystości poświęcenia krzyża ofiar stalinizmu z lat 1944-1956 w więzieniu przy ul. 11 Listopada.

Instytut Pamięci Narodowej

W Instytucie nie odnaleziono archiwaliów dotyczących Cmentarza Bródnowskiego ani też dokumentacji odnośnie tajnych pochówków więźniów politycznych z więzienia praskiego straconych na Cmentarzu Bródnowskim.

Podczas kwerendy natrafiono na kilka zdjęć „operacyjnych" wykonanych na cmentarzu przez funkcjonariuszy służby bezpieczeństwa w latach pięćdziesiątych, sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego stulecia podczas rocznic niepodległościowych, takich jak 1 sierpnia czy 11 listopada.


1. AAD AW. A. IX. 3. I 340. Sygnatury od 1274 do 1287.
2. AAD AW. A. IX. 3. I 340. Sygn: 567.
3. Pismo Zarządu Cmentarza Bródzieńskiego do Marcelego Fileborna. AAD AW. A. IX. 3. I 340. Sygn. 1282/5.
4. Akt nominacji ks. Franciszka Kołaczewskiego na kapelana cmentarza z 25 II 1893 roku wydany przez abp. Wincentego Chościaka Popiela. AAD AW. A. IX. 3. I 340. Sygn. 1276/114.
5. Pismo rektora kościoła św. Wincentego do Prześwietnej Kurii Metropolitalnej Warszawskiej z 11 X 1923 z prośbą o rekoncyliację cmentarza. AAD AW. A. IX. 3. I 340. Sygn. 1276/229.
6. AAD AW. A. IX. 3. I 340. Sygn. 1276/213.
7. Pismo Kuryi Metropolitalnej Warszawskiej do Kapelana Starszego przy Cmentarzu Bródnowskim nr 395 z dnia 26 I 1924. AAD AW. A. IX. 3. I 340. Sygn: 1276/1.
8. Sygn. 1276/213.
9. Jej twórca, Walery Przyborowski (1845-1913), historyk, pisarz i dziennikarz, zgromadził 34 tomy wycinków prasowych dotyczących dziejów Warszawy. Zbiór, potocznie zwany Tekami Przyborowskiego Archiwum Państwowe otrzymało w darze w 1948 r., liczy on 10 100 stron, 8561 artykułów z wielu czasopism. W Archiwum Państwowym został skatalogowany pod numerem 546. Por. Wójcikowa S., Zbiór Walerego Przyborowskiego. „Rocznik Warszawski" t. IX (1969), s. 339.
10. Grób Włodzimierza Stebelskiego na Bródnie. Ar-chiwum Państwowe m. st. Warszawy. Sygn.: 546/XXV/36.
11. Archiwum Państwowe m. st. Warszawy. Sygn. 546/VI/173.
12. Archiwum Sygn. 546/XXV/164-166.
13. Archiwum Przyborowskiego. Sygn.: 546/VI/102.
14. Zbiór jest rezultatem zbierackiej, mrówczej pracy wynikającej z zamiłowania do Warszawy trzech braci Korotyńskich, dziennikarzy i literatów: Władysława (1866-1924), redaktora „Tygodnika Ilustrowanego" i „Kuriera Codziennego", Ludwika (1860-1919), dziennikarza i literata oraz Brunona Wincentego (1873-1948), synów Wincentego (1831-1891). Zbiór zawiera wycinki prasowe, ulotki, ogłoszenia, autografy i fotografie, usystematyzowane następująco: I. Terytorium, ulice, place. II. Przedmieścia Warszawy. III. Miejscowości w okolicy Warszawy. IV. Materiały do historii i zabytków. V. Kościoły, klasztory, zgromadzenia zakonne, cmentarze. VI. Instytucje, stowarzyszenia, zjazdy. VII. Cechy rzemieślnicze. VIII. Święta i obyczaje. IX. Prace literackie, krytyka. X. Materialy do dziejów politycznych. XI. Materiały biograficzne Korotyńskich. XII Różne. Por. Miscelanea Archiwalne T. L XXIII, cz. I. Zbiór Korotyńskich 1767-1946. Warszawa 1973, s. 3, maszynopis.
15. Archiwum Państwowe m. st. Warszawy. Sygn.: Kor II/29.
16. Archiwum Państwowe m. st. Warszawy Sygn.: Kor. 11/39.
17. Archiwum Państwowe m. st. Warszawy Sygn.: Kor. V/77.
18. Archiwum Państwowe m. st. Warszawy Sygn. Kor. V/77, 13-14.
19. Tygodnik Ilustrowany 1907, nr 44, s. 893. Archiwum Państwowe m. st. Warszawy. Sygn. Kor. V/77.
20. Kurier Warszawski z 13 V 1934. Archiwum Pań-stwowe m. st. Warszawy. Sygn.: Kor. V/77.
21. Archiwum Państwowe m. st. Warszawy. Sygn. Kor. V/70.
22. Pozwolenie na binację z 19 VI 1946. AKWP. Zbiór I.
23. Protokół przekazania kościoła św. Wincentego z 28 II 1947 r., podpisany przez ks. Feliksa de Ville, dziekana praskiego. AKWP. Zbiór I.
24. Spis inwentarza kościoła św. Wincentego, z uwagą o gruntownym remoncie świątyni z 28 II 1947 r., podpisany przez ks. Feliksa de Ville, dziekana praskiego. Zbiór I. 25. Zalecenia powizytacyjne abp. Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski z 8 VIII 1952 r. AKWP. Zbiór I.
26. Projekt pisma z 27 IX 1952 nr 5371. AKWP. Zbiór 1.
27. Protokół z wizytacji bp. J Modzelewskiego z 6 VII 1962 r. AKWP. Zbiór I.
28. Program wizytacji bp. J. Modzelewskiego w parafii św. Wincentego a Paulo z 6-7 V 1962 r. AKWP. Zbiór I.
29. Ordynacja parafii św. Wincentego i cmentarza Bródnowskiego. Pismo arcybiskupa Stefana Wyszyńskiego metropolity gnieźnieńskiego i warszawskiego, prymasa Polski nr 4648 z 27 IX 1952 r. AKWP. Zbiór I.
30. Pismo z 23 XII 1988 odnośnie włamania do kościoła i kradzieży paramentów kościelnych. AKWP. Zbiór II.
31. W Archiwum Cmentarza Bródnowskiego brak dzienników z następujących lat: 1898, 1907, 1910, 1912, 1925 (I tom do 31 VIII), 1926, 1927, 1930, 1937, 1939, 1940 (brak TI tomu), 1942, 1943 (brak I tomu), 1941 brak dzienników do 24 VII).
32. W Archiwum Zarządu Cmentarza brak skorowidzów z następujących lat: 1886, 1889, 1890, 1892, 1897, 1899, 1901, 1908 i 1910.
33. Dekret nr 4265 z 20 VIII 1952 r., erygowania parafii św. Wincentego wydany przez abp. Stefana Wyszyńskiego. Kronika Parafii św. Wincentego a Paulo w Warszawie, [cyt. jako Kronika], s. 1.
34. „Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy — Wydział do Spraw Wyznań po rozpatrzeniu pisma Kurii Metropolitalnej Warszawskiej z dnia 22 maja 1973 r. nr 2957/AP/73 nie zgłasza zastrzeżeń przeciw mianowaniu ks. Stanisława Hermanowicza proboszczem parafii św. Wincentego w Warszawie przy ul. Wincentego 83. Decyzja Wydziału do Spraw Wyznań przy Prezydium Rady Narodowej m. st. Warszawy z 25 VI 1973 r., podpisana przez Zdzisława Pijanowskiego, kierownika Wydziału do Spraw Wyznań. Kronika, s. 6.
35. Oto ważniejsze dokumenty: dekret nr 1008/A78 z 11 II 1978 ustalenia ponownego granic parafii Chrystusa Króla i Matki Bożej Różańcowej na Nowym Bródnie podpisany przez kard. Stefana Wyszyńskiego, Kronika, s. 51; Dekret nr 2645/A/94 z 29 XII 1994 r. bp. Kazimierza Romaniuka nadania prawa prawie-parafii Ośrodkowi Duszpasterskiemu przy ul. Żuromińskiej 2, Kronika, s. 82; Dekret nr 975/A/95 z 14 VI 1995 zmiany granic parafii św. Wincentego w związku z powstaniem nowego Ośrodka Duszpasterskiego przy ul. Żuromińskiej w Warszawie, podpisany przez bp. Kazimierza Romaniuka. Kronika, s. 89; pismo ks. S. Markowskiego, proboszcza parafii św. Wincentego a Paulo z 4 I 1999 do Wizytatora Zgromadzenia Księży Misjonarzy z prośbą o relikwie św. Wincentego, Tamże, 128; Pismo bp. Kazimierza Romaniuka nr 6/A/99 z 4 I 1999 do ks. Bronisława Sieńczaka, CM, wizytatora Księży Misjonarzy w tej samej sprawie, Tamże, s. 129; Dekret powizytacyjny bp K. Romaniuka z 24 V 2001 r. Tamże, s. 181.
36. Rozporządzenie bp. K. Romaniuka nr 923/AP/92 z 30 VI 1992, Kronika, s. 77.
37. Tamże, s. 15.
38. Tamże.
39. Tamże, s. 33.
40. (j) Poświęcenie domu parafialnego. Prymas Polski w parafii św. Wincentego a Paulo. SP z 5 XII 1979, Kronika, s. 37.
41. Kronika, s. 48.
42. Tamże, s. 63.
43. Tamże, s. 100-101.
44. Tamże, s. 218-221

GODZINY PRACY
KANCELARII

 

Poniedziałek, wtorek, środa, czwartek, piątek

Kancelaria - 8:00-15:00
Kasa - 8:00-14:45

PRZYJĘCIA INTERESANTÓW
PRZEZ DYREKTORA

 

Dyrektor

Wtorek, czwartek - 10:00-13:00

Wicedyrektor

Poniedziałek, środa, piątek - 10:00-13:00

WJAZD   
NA TEREN CMENTARZA

 

Wjazd na teren cmentarza

Brama od ul. Odrowąża
Dni powszednie - 7:00-15:00

Wyjazd z terenu cmentarza

Brama od ul. Św. Wincentego
Dni powszednie - do godz. 16:00

Opłata za wjazd na teren cmentarza wynosi 6zł za pierwszą godzinę
oraz 2zł za każde rozpoczęte 20 minut postoju ponad 1 godzinę

Prace kamieniarskie

Mogą być wykonywane w godz. 7:00-16:00

GODZINY   
OTWARCIA CMENTARZA

Codziennie od godziny 7:00 do zmroku
Przez cały rok otwarte są wejścia:
- od strony ul. Św. Wincentego 83
- od skrzyżowania ulic Odrowąża , Budowlanej i Wysockiego
- od ul. Matki Teresy z Kalkuty (Chodeckiej), w dni powszednie w godz. 8:00 - 16:00

W soboty, niedziele i święta:
- od ul. Chodeckiej, w godz. 7:00 - 18:00 
- od skrzyżowania Odrowąża i Rzeszowskiej (Staniewickiej) w godz. 7:00 - 18:00

Używamy plików cookies Ta witryna korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności i plików Cookies .
Korzystanie z niniejszej witryny internetowej bez zmiany ustawień jest równoznaczne ze zgodą użytkownika na stosowanie plików Cookies. Zrozumiałem i akceptuję.
65 0.062115907669067